سیب زمینی یکی از پنج گونه مهم گیاهی است که در سراسر جهان کشت می شود. و از محصولات مهم غذایی به شمار می آید بنابراین افزایش تناژ محصول آن برای کشاورزان اهمیت زیادی دارد برای این کار نیاز است که کشت سیب زمینی همراه با برنامه تغذیه کاملی باشد که در ادامه به آن می پردازیم و با کود برای بالا بردن تناژ سیب زمینی آشنا می شویم.
افزایش تناژ سیب زمینی
برای چند برابر کردن حجم محصول خود باید یک برنامه غذایی مناسب داشته باشید و لازم است برای اینکار اندکی هزینه بیشتری بپردازید و توجه داشته باشید که سایرهزینه ها مثل هزینه سم ، کارگر ، آب و... با یک کشاورزی معمولی تفاوتی ندارد و تنها تفاوت هزینه برای کود و مواد مغذی است که با این کار می توانید تناژ محصول خود را بالا ببرید.
نکات کاشت و مراحل رشد سیب زمینی
اگرچه سیب زمینی می تواند به خوبی خاکی با pH زیر ۶ رشد کند، اما لازم استpH مناسب خاک برای سایر محصولات در تناوب حفظ شود.
از طرفی واکنش کامل آهک با خاک ممکن است سالها طول بکشد، بنابراین باید در زمان مناسب استفاده شود. بیماری دلمه معمولی توسط ارگانیسم streptomyces scabies ایجاد می شود که در خاک بومی است و عفونت می تواند با کاربردهای تازه آهک تشدید شود. بنابراین آهک نباید در دو سال قبل از کشت سیب زمینی استفاده شود زیرا خطر ابتلا به دلمه معمولی افزایش می یابد. حداقل ۴ سال بین آهک زدن و کاشت بذر سیب زمینی باید فاصله داشته باشد.
بیشتر بخوانید: کود برای درشت شدن سیب زمینی
نخستین مرحله قبل از کشت سیبزمینی گرفتن نمونه از خاک زمین است تا کودهای مورد نیاز خاک آن منطقه تجویز شود زیرا معمولا کودهایی که تجویز می شوند ترکیبی از اوره ،گوگرد ، فسفات ، پتاسیم و کودهای دامی و مرغی است که استفاده از هر کدام از این کودهای و مقدار مورد نیاز فقط با آزمون خاک مشخص می شود مثلا ممکن است خاک شما نیازی به گوگرد مازاد نداشته باشد. مقدار توصیه شده در هر هکتار بین ۱۰ تا ۱۵ تن کود دامی پوسیده حاوی ازت است.
مرحله دوم یک هفته تا ده روز پس از شروع برگ دهی
در مراحل اولیه رشد سیب زمینی گیاه تمایل زیادی به ازت دارد بنابراین استفاده از کودهای حاوی نیتروژن توصیه می شود. اثر اصلی نیتروژن افزایش اندازه شاخه و برگ برای به حداکثر رساندن عمل فتوسنتزاست. در مواردی که تاریخ کاشت به تأخیر می افتد، نرخ نیتروژن باید متناسب با آن کاهش یابد. بنابراین، در مواردی که کیفیت غده مهم است، استفاده از مقادیر بالای نیتروژن در صورت وجود یک فصل رشد محدود ضروری است.
ارقام سیب زمینی از نظر نیاز نیتروژن متفاوت هستند و برای همه ارقام میزان استاندارد صحیحی از نیتروژن وجود ندارد.
برای ارقام زودرس و دیررس، نیتروژن بالا بلوغ را به تاخیر می اندازد، بنابراین اجتناب از استفاده بیش از حد ضروری است.
در زمان تشکیل غده ها برای افزایش تعداد و بهبود کیفیت آنها از کودهای حاوی فسفر استفاده می شود همچنین فسفر برای رشد ریشه و توسعه رشد اندام های هوایی ضروری است و برای تامین انرژی لازم انتقال عناصر غذایی ضروری است. به همراه فسفر از پتاسیم برای افزایش کیفیت سیب زمینی استفاده می شود. پتاسیم همچنین به بهبود انتقال منابع آبی به گیاه و تنظیم غلظت مواد مغذی داخل گیاه برای تنظیم روزنه ها کمک می کند. تمام فسفر مورد نیاز باید در زمان کاشت اعمال شود، اما مقداری از پتاسیم را می توان در پاییز قبل اعمال کرد. کود NPKو ۲۰-۲۰-۲۰ یا اکتیوفول از کودهای توصیه شده در این مرحله از رشد هستند که بهتر است میزان ۲ تا ۳ کیلو استفاده شود.
استفاده از سولفات پتاسیم به جای کلرید پتاسیم باعث می شود غده ها مقدار ماده خشک بیشتری داشته باشند، اما آنها بیشتر مستعد کبودی داخلی هستند.
کارآمدترین روش استفاده از کود به سیب زمینی، قرار دادن آن در نوارهایی در حدود ۵۰ میلی متر در کنار و ۵۰ میلی متر زیر سطح بذر است
مرحله سوم: مرحله خاک دهی
در این مرحله به علت نرم شدن خاک ، دورشدن غده ها از نور، و برای از بین بردن علف هرز عمل خاک دهی پای بوته های سیب زمینی انجام می شود که همراه با خاک می توان از کود NPK برای افزایش رشد ریشه ها و غده ها نیز استفاده کرد.
مرحله چهارم : مرحله غده دهی
در این مرحله هم با توجه به نقش فسفر در افزایش تعداد غده های سیب زمینی باید فسفر به میزان کافی در اختیار گیاه باشد تا هم تعداد آنها و هم اندازه آنها رشد داشته باشند.
مرحله پنجم: مرحله توپرشدن غده ها
در این مرحله عنصر پتاسیم به کمک گیاه آمده و سبب افزایش حجم ماده خشک و نشاسته سیب زمینی می شود علاوه بر این پتاسیم در انتقال کربوهیدرات ها از برگ به ریشه و غده ها نقش دارد بنابراین در این مرحله از رشد توصیه می شود از کودهای پتاس بالا استفاده شود. که بسته به نیاز خاک بین ۲ تا ۳ کیلو از این کود استفاده شود.
بیشتر بخوانید: کوددهی درخت پسته در بهار چگونه است؟
نکات کود دهی و تکمیل برنامه غذایی
- میزان کود توصیه شده برای محلول پاشی گیاه در هزار لیتر آب و میزان کود توصیه شده برای آبیاری یک هکتار زمین است.
- اگر خاک مزرعه شور و قلیایی باشد توصیه می شود مصرف کودهای حاوی گوگرد و هیومیک اسید تکرار شود.
- برای حلالیت بهتر کود و سموم پودری بهتر است ابتدا در یک گالن ۵ لیتری حل شوند و سپس به منبع آب اضافه شوند.
- بهترین زمان برای محلول پاشی اوایل صبح و یا غروب است.
- محلول کود آماده شده باید در همان لحظه و حداکثر ظرف چند ساعت مصرف شود.
سپاس گذارم از نشر مطالب ارزشمند علمی شما