گل بونسای یکی از خاص‌ترین گیاهان سرپوشیده است که شکلی شبیه به درخت مینیاتوری و کوچک دارد و بسیار محبوب است. همه انواع آن در واقع گیاهانی تربیت شده و هرس شده هستند که به مرور زمان با هنر شکل‌دهی و باغبانی به این شکل خاص تبدیل شده‌اند و برای ما یادآور یک درخت تنومند هستند. اما این درخت مرموز و کوچک چگونه ساخته شده و زادگاه اصلی آن کجاست؟! در این مقاله با ما همراه باشید تا با مفهوم آن، شرایط نگهداری و مدل آپارتمانی آن آشنا شوید.
گل بونسای چیست؟
گل بونسای به گیاهان یا درختانی اطلاق می‌شود که در طبیعت به اندازه‌های بزرگ و ارتفاع چند متری وجود دارند، اما برای استفاده در فضای داخلی به کمک روش‌های خاصی مانند هرس، پیوند و … شکل داده و کوچک شده‌اند. پرورش آن مستلزم هنر و فن باغبانی و از همه مهم‌تر صبر برای تربیت گیاه و پرورش آن به شکل دلخواه، زیرا شاخه‌ای کوچک یا گیاه کوچکی است که طی فرآیندهایی که روی آن انجام می‌شود شکل می‌گیرد و به درخت تبدیل می‌شود.
ریشه اصلی کلمه گل بونسای ژاپن است، اما در واقع مفهوم کلی آن از هنر چینی “پنزای” یا پنجینگ گرفته شده است. این هنر زیبا اولین بار در قرن ششم با بازدید دیپلمات‌های ژاپنی و دانشجویان بودایی از چین به ژاپن آورده شد. کلمه “پنزای” در ژاپن “بونسای” تلفظ می‌شود و به همین دلیل است که امروزه کلمه بونسای بیشتر شناخته می‌شود.
بیشتر بخوانید: علت زرد شدن برگ سانسوریا
با ویژگی‌های جالب گل بونسای آشنا شوید
پرورش آن روشی زیبا و لذت بخش برای باغداران است و با شاخه درخت، نهال کوچک یا درختچه شروع می‌شود که با هرس به شکل و اندازه دلخواه در می‌آید. اندازه آن بستگی به انتخاب سبک و گیاه اصلی دارد اما در کل ارتفاع آن نباید زیاد باشد و می‌توانید با هرس ارتفاع آن را به دلخواه کاهش دهید.
یکی از ویژگی‌های اصلی بونسای طول عمر آن است. عمر طولانی آن به دلیل هرس مداوم شاخه‌ها و ریشه‌ها است به گونه‌ای که کوتاه شدن ارتفاع گیاه باعث می‌شود ریشه‌ها در رساندن غذا به شاخه‌ها مشکلی نداشته باشند و غذا را به تمام قسمت‌های گیاه برسانند و از این نظر گیاه عمر طولانی‌تری دارد.
شرایط نگهداری گل بونسای
- آبیاری مناسب: ریشه‌های آن به دلیل هرس و کوتاه کردن منظم به آبیاری بیش از حد حساس هستند اما پس از خشک شدن سطح خاک به آبیاری منظم نیاز دارند. آبیاری این گل بستگی به دمای محیط دارد، بنابراین در فصول سرد که خاک دیرتر خشک می‌شود، آبیاری کم‌تر و در روزهای گرم تابستان بیشتر آبیاری شود. آبیاری زیاد برای آن بسیار مضر است و باعث غرقاب شدن ریشه‌ها و از بین رفتن گیاه می‌شود.
نکته: خاک آن به دلیل ارتفاع کم گلدان و حجم کم خاک سریع‌تر از گیاهان معمولی خشک می‌شود بنابراین بهتر است بعد از غروب آفتاب به آن آبیاری شود تا برای جلوگیری از دیرتر خشک شدن آن در معرض نور فراوان قرار نگیرد.
- خاک مناسب: ترکیب خاک گل بونسای با خاک آماده و کود می‌تواند گزینه مناسبی برای انواع آن باشد. خاک سبک و با زهکشی خوب و غنی از مواد مغذی برای رشد بهتر آن مناسب است. توجه داشته باشید که نوع خاک به دما، نور، شرایط محیطی و مهم‌تر از همه نوع آن بستگی دارد.
- دمای مناسب: دمای متعادل بین ۱۸ تا ۲۳ درجه سانتیگراد برای آن مناسب است. نوع آن اعم از گرمسیری یا سردسیری بر دمای محیط تاثیر می‌گذارد بنابراین قبل از خرید گیاه بهتر است از نوع و شرایط دمایی آن اطلاع داشته باشید.
- نور مناسب: نور مناسب این گل وابسته به نوع آن می‌باشد. اما به طور کلی نور غیرمستقیم متوسط تا زیاد برای انواع آن مناسب است. شما می‌توانید گل خود را حداقل یک متر دورتر از یک پنجره با پرده و نور غیرمستقیم قرار دهید.
- کوددهی: حتی غنی‌ترین خاک‌ها نیز روزی فاقد مواد مغذی خواهند بود و قادر به تامین نیازهای این گل نیستند. اگرچه به دلیل ارتفاع کم بونسای و هرس مداوم این گیاه نیاز به کوددهی زیادی ندارد اما در فصل رشد بهتر است از کودهای مخصوص آن برای رشد بهتر استفاده شود.
نکته: از دادن همزمان ۲ کود به گیاه خودداری کنید و حتما بین آن‌ها ۲ هفته فاصله بگذارید.
انواع گل بونسای
انواع مختلفی از گل بونسای وجود دارد که هر روز به مدل‌های مختلف آن‌ها اضافه می‌شود. این تنوع از فلسفه روش گل بونسای یعنی کوچک‌سازی گیاهان یا درختان بلند و بزرگ برای مصارف خانگی سرچشمه می‌گیرد. بنابراین هر گیاهی که ریشه بزرگ، تنه چوبی و شاخه‌های ظریف داشته باشد و یادآور درخت تنومند باشد می‌تواند به عنوان گل بونسای استفاده شود. به طور کلی تمام بونسای‌ها در دسته‌بندی‌های زیر قرار می‌گیرند.
- انواع گل بونسای بر اساس محیط
بونسای‌ها مانند گیاهان به دو دسته داخلی و خارجی تقسیم می‌شوند:
- گل بونسای آپارتمانی: این نوع می‌تواند به راحتی در یک آپارتمان رشد کند. برای پرورش آن از گیاهان دیگر از جمله بنجامین، کراسولا و شفلرا می‌توان استفاده نمود.
- گل بونسای باغچه (فضای باز): از انواع باغی آن می‌توان به گیاهانی اشاره کرد که در طبیعت و باغ‌ها دیده می‌شوند و در هوای آزاد رشد می‌کنند و در برابر سرما مقاوم هستند. گیاهانی مانند افرای ژاپنی، نارون، جونی پروسیا یا ژانویه و غیره در دسته گل بونسای باغ قرار می‌گیرند. نهال‌ها یا شاخه‌های جوان درختانی که میوه می‌دهند مانند زردآلو، گیلاس، سیب و … را نیز می‌توان به روش گل بونسای پرورش داد.
- انواع گل بونسای آپارتمانی به روایت خزان
- گل بونسای خزان کننده: برگ ریز در پاییز و زمستان به دو صورت می‌ریزد: ریزش برگ‌ها یا تغییر رنگ برگ‌ها.
- گل بونسای همیشه سبز: درختان همیشه سبز مانند مخروطیان و کاج گزینه‌های اصلی برای گل بونسای همیشه سبز هستند.
بیشتر بخوانید: تاثیر کود پتاس در سیب زمینی
- انواع گل بونسای بر اساس قد
- مینیاتوری (سایز کوچک): تا ارتفاع ۱۰ سانتیمتر.
- متوسط: از ارتفاع ۱۰ تا ۳۰ سانتیمتر.
- بزرگ: از ارتفاع ۶۰ تا ۷۰ سانتیمتر.
بدون دیدگاه